Tham khảo Sarawak

  1. 1 2 3 4 “Sarawak – Facts and Figures 2011” (PDF). Sarawak State Planning Unit, Chief Minister Department. tr. 5, 9, 15, 22. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 24 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. 
  2. 1 2 3 “Population by States and Ethnic Group”. Department of Information, Ministry of Communications and Multimedia, Malaysia. 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2015. 
  3. ↑ “Origin of Place Names – Sarawak”. National Library of Malaysia. 2000. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2010. 
  4. ↑ Kris, Jitab (23 tháng 2 năm 1991). “Wrong info on how Sarawak got its name”. New Sunday Times. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. 
  5. ↑ “The magnificent hornbills of Sarawak”. The Borneo Post. 12 tháng 7 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  6. 1 2 “Niah National Park – Early Human settlements”. Sarawak Forestry. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2015. 
  7. 1 2 Faulkner, Neil (7 tháng 11 năm 2003). Niah Cave, Sarawak, Borneo. Current World Archaeology Issue 2. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 3 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2015. 
  8. ↑ “History of the Great Cave of Niah”. Australian Broadcasting Corporation. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2015. 
  9. ↑ “Niah Cave”. humanorigins.si.edu. Smithsonian National Museum of Natural History. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 11 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2015. 
  10. ↑ Hirst, K. Kris. “Niah Cave (Borneo, Malaysia) – Anatomically modern humans in Borneo”. about.com. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2015. 
  11. ↑ “Niah National Park, Miri”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  12. ↑ Zheng, Dekun (1 tháng 1 năm 1982). Studies in Chinese Archeology. The Chinese University Press. tr. 49, 50. ISBN 978-962-201-261-5. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. In case of Santubong, its association with T'ang and Sung porcelain would necessary provide a date of about 8th – 13th century A.D. 
  13. ↑ “Archeology”. Sarawak Muzium Department. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2015. 
  14. ↑ Broek, Jan O.M. (1962). “Place Names in 16th and 17th Century Borneo”. Imago Mundi 16 (1): 134. JSTOR 1150309. doi:10.1080/03085696208592208. Carena (for Carena), deep in the bight, refers to Sarawak, the Kuching area, where there is clear archaeological evidence of an ancient trade center just inland from Santubong. 
  15. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Frans Welman. Borneo Trilogy Sarawak: Volume 2. Booksmango. tr. 132, 134, 136–138, 177. ISBN 978-616-245-089-1. Truy cập ngày 28 tháng 8 năm 2013. 
  16. ↑ Donald F, Lach (15 tháng 7 năm 2008). Asia in the Making of Europe, Volume I: The Century of Discovery, Book 1. University of Chicago Press. tr. 581. ISBN 978-0-226-46708-5. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2016. ... but Castanheda lists five great seaports that he says were known to the Portuguese. In his transcriptions they are called "Moduro" (Marudu?), "Cerava" (Sarawak?), "Laue" (Lawai), "Tanjapura" (Tanjungpura), and "Borneo" (Brunei) from which the island derives its name. 
  17. ↑ Rozan Yunos (28 tháng 12 năm 2008). “Sultan Tengah — Sarawak's first Sultan”. The Brunei Times. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 4 năm 2014. Truy cập ngày 3 tháng 4 năm 2014. 
  18. 1 2 3 4 5 6 Alastair, Morrison (1 tháng 1 năm 1993). Fair Land Sarawak: Some Recollections of an Expatriate Official. SEAP Publications. tr. 10, 14, 95, 118–120. ISBN 978-0-87727-712-5. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2015. ... the great Iban, and Kayan-Kenyah migrations were taking place inland, destroying or absorbing many of the former much less organised occupants of the land.(page 10) ... Although nominal control of Sarawak coast continued, it came to exercised largely by semi-independent Malay chiefs, many of part Arab blood.(page 10) ... There has been serious differences between Rajah and his brother and nephew (page 14) ... The first Communist group to be formed in Sarawak ... (page 95) ... The first political party, the Sarawak United Peoples' Party (SUPP) ... (page 118) ... By 1962, there were six parties ... (page 119) 
  19. ↑ Trudy, Ring; Noelle, Watson; Paul, Schellinger (12 tháng 11 năm 2012). Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places. SEAP Publications. tr. 497. ISBN 978-0-87727-712-5. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2015. The sultan of Brunei also had nominal control of the region, but he was interested in exacting a minor tax from the region. However, his interest grew when antimony (an element used in alloys and medicine) was discovered in the area in approximately 1824. Pangeran Mahkota, a Brunei prince, moved to Sarawak in the early nineteenth century and developed Kuching between 1824 and 1830. ... As antimony mining increased, the Brunei Sultanate demanded higher taxes from Sarawak. This highly unpopular move led to civil unrest, which culminated in a revolt. 
  20. ↑ R, Reece. “Empire in Your Backyard – Sir James Brooke”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 3 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2015. 
  21. ↑ Graham, Saunders (5 tháng 11 năm 2013). A History of Brunei. Routledge. tr. 74–77. ISBN 978-1-136-87394-2. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2016. 
  22. ↑ James Leasor (1 tháng 1 năm 2001). Singapore: The Battle That Changed the World. House of Stratus. tr. 41–. ISBN 978-0-7551-0039-2. 
  23. ↑ Alex Middleton (tháng 6 năm 2010). “Rajah Brooke and the Victorians”. The Historical Journal 53 (2): 381–400. ISSN 1469-5103. doi:10.1017/S0018246X10000063. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2014. 
  24. ↑ Mike, Reed. “Book review of "The Name of Brooke – The End of White Rajah Rule in Sarawak" by R.H.W. Reece, Sarawak Literary Society, 1993”. sarawak.com.my. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 6 năm 2003. Truy cập ngày 7 tháng 8 năm 2015. 
  25. ↑ James, Stuart Olson (1996). Historical Dictionary of the British Empire, Volume 2. Greenwood Publishing Group. tr. 982. ISBN 978-0-313-29367-2. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2015. Brooke and his successors enlarged their realm by successive treaties of 1861, 1882, 1885, 1890, and 1905. 
  26. ↑ “Chronology of Sarawak throughout the Brooke Era to Malaysia Day”. The Borneo Post. 16 tháng 9 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2015. 1861 Sarawak is extended to Kidurong Point. ... 1883 Sarawak extended to Baram River. ... 1885 Acquisition of the Limbang area, from Brunei. ... 1890 Limbang added to Sarawak. ... 1905 Acquisition of the Lawas Region, from Brunei. 
  27. ↑ Lim, Kian Hock (16 tháng 9 năm 2011). “A look at the civil administration of Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. It seems the idea of dividing the state into divisions by the Brooke government was not implemented purely for administrative expediency but rather the divisions mark the new areas ceded by the Brunei government to the White Rajahs. This explains why the original five divisions of the state were so disproportionate in size. 
  28. ↑ Cuhaj, George S (2014). Standard Catalog of World Paper Money, General Issues, 1368–1960. F+W Media. tr. 1058. ISBN 978-1-4402-4267-0. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2016. Sarawak was recognised as a separate state by the United States (1850) and Great Britain (1864), and voluntarily became a British protectorate in 1888. 
  29. ↑ Rujukan Kompak Sejarah PMR (Compact reference for PMR History subject) (bằng tiếng Malay). Arah Pendidikan Sdn Bhd. 2009. tr. 82. ISBN 978-983-3718-81-8. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2016.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)
  30. 1 2 3 Frans, Welman (2011). Borneo Trilogy Sarawak: Volume 1. Bangkok, Thailand: Booksmango. tr. 177. ISBN 978-616-245-082-2. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. The Brooke Dynasty ruled Sarawak for a hundred years and became famous as the "White Rajahs", accorded a status within the British Empire similar to that of the Indian Princes. 
  31. 1 2 3 4 5 6 Ooi, Keat Gin (2013). Post-war Borneo, 1945–50: Nationalism, Empire and State-Building. Routledge. tr. 7, 93, 98. ISBN 978-1-134-05803-7. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. Personal rule with heavy dose of parternalism was adopted by the first two Rajahs, who saw themselves as enlightened monarchs entrusted with a mandate to rule on behalf of indigenous peoples' and well being ... A Supreme Council comprising Malay Datus (non-royal chefs) advised rajah on all aspects of governance ... The entry of western capitalist enterprises were greatly restricted. Christian missionaries tolerated, and Chinese immigration promoted as catalyst of economic development (mining, commerce, agriculture).(page 7) ... This denial of entry to Anthony ... (page 93) ... The anti-cession movement was by the early 1950s effectively "strangled" a dead letter.(page 98) 
  32. ↑ “Bintulu – Places of Interest”. Bintulu Development Authority. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2015. 
  33. ↑ Marshall, Cavendish (2007). World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia, Volume 9. Bangladesh: Marshall Cavendish. tr. 1182. ISBN 978-0-7614-7642-9. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. Malays worked in the administration, Ibans (indigenous peoples of Sarawak) in the militia, and Chinese as workers in the plantations. 
  34. ↑ Lewis, Samuel Feuer (1 tháng 1 năm 1989). Imperialism and the Anti-Imperialist Mind. Transaction Publishers. ISBN 978-1-4128-2599-3. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. Brooke made it his life task to bring to these jungles "prosperity, education, and hygiene"; he suppressed piracy, slave-trade, and headhunting, and lived simply in a thatched bungalow. 
  35. ↑ “The Borneo Company Limited”. National Library Board. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2016. 
  36. ↑ Sendou Ringgit, Danielle (5 tháng 4 năm 2015). “The Bau Rebellion: What sparked it all?”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2016. The Rajah then came back days later with a bigger army and bigger guns aboard the Borneo Company steamer, the Sir James Brooke together with his nephew, Charles Brooke. Most of the Chinese miners were killed in Jugan, Siniawan where they had set up their defences while some managed to escape to Kalimantan. 
  37. ↑ “石隆门华工起义 (The uprising of Bau Chinese labourers)” (bằng tiếng Trung Quốc). 国际时报 [International Times (Sarawak)]. 13 tháng 9 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2016.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)
  38. ↑ Ting, John. “Colonialism and Brooke administration: Institutional buildings and infrastructure in 19th century Sarawak” (PDF). University of Melbourne. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 22 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2016. Brooke also indigenised himself in terms of housing – his first residence was a Malay house. (page 9) ... Government House (Fig. 3) was built after Brooke's first house was burnt down during the 1857 coup attempt. (page 10) 
  39. 1 2 3 Simon, Elegant (13 tháng 7 năm 1986). “SARAWAK: A KINGDOM IN THE JUNGLE”. The New York Times. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. The Istana, the palace built by the Brookes on a bend in the Sarawak River, still looks coolly over the muddy waters into the bustle of Kuching, the trading town James Brooke made his capital. ... Today, the Istana is the State Governor's residence, ... To protect his kingdom, Brooke built a series of forts in and around Kuching. Fort Margherita, named after Ranee Margaret, the wife of Charles, the second Rajah, was built about a mile downriver from the Istana. 
  40. ↑ Saiful, Bahari (23 tháng 6 năm 2015). “Thrill is gone, state museum stuck in time — Public”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. The Sarawak Museum, being Borneo's oldest museum, should look into allocating a curator to be present and interacting with visitors at all times, he lamented. 
  41. ↑ “Centenary of Brooke rule in Sarawak – New Democratic Constitution being introduced today”. The Straits Times (Singapore). 24 tháng 9 năm 1941. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. 
  42. 1 2 3 David, Leafe (17 tháng 3 năm 2011). “The last of the White Rajahs: The extraordinary story of the Victorian adventurer who subjugated a vast swathe of Borneo”. Mail Online (UK). Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. He denied these charges, but he was never allowed to inherit the rule of Sarawak because in 1946 Vyner agreed to cede it to the British Crown in return for a substantial financial settlement for him and his family. So it became Britain's last colonial acquisition. 
  43. ↑ Klemen, L (1999). “The Invasion of British Borneo in 1942”. dutcheastindies.webs.com. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  44. ↑ “The Japanese Occupation (1941 – 1945)”. The Sarawak Government. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  45. ↑ Gin, Ooi Keat (1 tháng 1 năm 2013). “Wartime Borneo, 1941–1945: a tale of two occupied territories”. Borneo Research Bulletin. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. Occupied Borneo was administratively partitioned into two halves, namely Kita Boruneo (Northern Borneo) that coincided with pre-war British Borneo (Sarawak, Brunei, and North Borneo) was governed by the IJA, ... 
  46. ↑ Paul H, Kratoska (13 tháng 5 năm 2013). Southeast Asian Minorities in the Wartime Japanese Empire. Routledge. tr. 136–142. ISBN 978-1-136-12506-5. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  47. ↑ Ooi, Keat Gin. “Prelude to invasion: covert operations before the re-occupation of Northwest Borneo, 1944 – 45”. Journal of the Australian War Memorial. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. However, as the situation developed, the SEMUT operations were divided into three distinct parties under individual commanders: SEMUT 1 under Major Tom Harrisson; SEMUT 2 led by Carter; and SEMUT 3 headed by Captain W.L.P. ("Bill") Sochon. The areas of operation were: SEMUT 1 the Trusan valley and its hinterland; SEMUT 2 the Baram valley and its hinterland; SEMUT 3 the entire Rejang valley. {22} Harrisson and members of SEMUT 1 parachuted into Bario in the Kelabit Highlands during the later part of March 1945. Initially, Harrisson established his base at Bario; then, in late May, shifted to Belawit in the Bawang valley (inside the former Dutch Borneo) upon the completion of an airstrip for light aircraft built entirely with native labour. In mid-April, Carter and his team (SEMUT 2) parachuted into Bario, by then securely an SRD base with full support of the Kelabit people. Shortly after their arrival, members of SEMUT 2 moved to the Baram valley and established themselves at Long Akah, the heartland of the Kenyahs. Carter also received assistance from the Kayans. Moving out from Carter's party in late May, Sochon led SEMUT 3 to Belaga in the Upper Rejang where he set up his base of operation. Kayans and Ibans supported and participated in SEMUT 3 operations. 
  48. ↑ “Historical Monument – Surrender Point”. Official Website of Labuan Corporation. Labuan Corporation. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  49. ↑ Rainsford, Keith Carr. “Surrender to Major-General Wootten at Labuan”. Australian War Memorial. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  50. ↑ “HMAS Kapunda”. Royal Australian Navy. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2016. 
  51. ↑ “British Military Administration (August 1945 – April 1946)”. The Sarawak Government. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  52. ↑ “Sarawak as a British Crown Colony (1946–1963)”. The Official Website of the Sarawak Government. Truy cập ngày 7 tháng 11 năm 2015. 
  53. ↑ Mike, Thomson (14 tháng 3 năm 2012). “The stabbed governor of Sarawak”. BBC News. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. 
  54. ↑ “Anthony Brooke”. The Daily Telegraph. 6 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2015. ... when his legal challenge to the cession was finally dismissed by the Privy Council in 1951, he renounced once and for all his claim to the throne of Sarawak and sent a cable to Kuching appealing to the anti-cessionists to cease their agitation and accept His Majesty's Government. The anti-cessionists instead continued their resistance to colonial rule until 1963, when Sarawak was included in the newly independent federation of Malaysia. Two years later, Anthony Brooke was welcomed back by the new Sarawak Government for a nostalgic visit. 
  55. ↑ “Formation of Malaysia 16 September 1963”. National Archives of Malaysia. Truy cập ngày 8 tháng 11 năm 2015. 
  56. ↑ JC, Fong (16 tháng 9 năm 2011). “Formation of Malaysia”. The Borneo Post. Truy cập ngày 8 tháng 11 năm 2015. 
  57. ↑ Tai, Yong Tan (2008). “Chapter Six: Borneo Territories and Brunei”. Creating "Greater Malaysia": Decolonization and the Politics of Merger. Institute of Southeast Asian Studies. tr. 154–169. ISBN 978-981-230-747-7. Truy cập ngày 8 tháng 11 năm 2015. 
  58. ↑ “The National Archives DO 169/254 (Constitutional issues in respect of North Borneo and Sarawak on joining the federation)”. The National Archives. 1961–1963. Truy cập ngày 23 tháng 4 năm 2015. 
  59. ↑ Vernon L. Porritt (1997). British Colonial Rule in Sarawak, 1946–1963. Oxford University Press. ISBN 978-983-56-0009-8. Truy cập ngày 7 tháng 5 năm 2016. 
  60. ↑ Philip Mathews (28 tháng 2 năm 2014). Chronicle of Malaysia: Fifty Years of Headline News, 1963–2013. Editions Didier Millet. tr. 15–. ISBN 978-967-10617-4-9. 
  61. ↑ “Trust and Non-self governing territories”. United Nations. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2016. 
  62. ↑ “United Nations Member States”. United Nations. 3 tháng 7 năm 2006. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016. 
  63. 1 2 3 4 Ishikawa, Noboru (15 tháng 3 năm 2010). Between Frontiers: Nation and Identity in a Southeast Asian Borderland. Ohio University Press. tr. 86–88,140,169. ISBN 978-0-89680-476-0. Truy cập ngày 9 tháng 11 năm 2015. The word "Malay" is widely used in Sarawak because in 1841 James Brooke brought it with him from Singapore, where it had been vaguely applied to all the coast-dwelling seafaring Muslims of the Indonesia Archipelago, particularly those of Sumatra and the Malayan Peninsula. 
  64. ↑ “Brunei Revolt breaks out – 8 December 1962”. National Library Board (Singapore). Truy cập ngày 9 tháng 11 năm 2015. The sultan of Brunei regarded the Malaysia project as "very attractive" and had indicated his interest in joining the federation. However, he was met with open opposition from within his country. The armed resistance challenging Brunei's entry into Malaysia that followed became a pretext for Indonesia to launch its policy of Konfrontasi (or Confrontation, 1963–1966) with Malaysia. 
  65. ↑ United Nations Treaty Registered No. 8029, Manila Accord between Philippines, Federation of Malaya and Indonesia (31 July 1963) Lưu trữ 11 October 2010 tại Wayback Machine.. Retrieved on 12 August 2011.
  66. ↑ United Nations Treaty Series No. 8809, Agreement relating to the implementation of the Manila Accord Lưu trữ 12 October 2011 tại Wayback Machine.. Retrieved on 12 August 2011.
  67. ↑ James, Chin. “Book Review: The Rise and Fall of Communism in Sarawak 1940–1990”. Kyoto Review of South East Asia. Truy cập ngày 10 tháng 11 năm 2015. 
  68. 1 2 Chan, Francis; Wong, Phyllis (16 tháng 9 năm 2011). “Saga of communist insurgency in Sarawak”. The Borneo Post. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2013. 
  69. 1 2 3 4 5 “Geography of Sarawak”. Official website of state planning unit Chief Minister's Department of Sarawak. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. 
  70. ↑ “Lambir Hills National Park”. Sarawak Forestry Corporation. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  71. ↑ “Deer Cave and Lang's Cave”. Mulu National Park. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  72. ↑ “Clearwater cave and Wind Cave”. Gunung Mulu National Park. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  73. ↑ “Gunung Mulu National Park”. Malaysia Tourism Promotion Board. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  74. ↑ “Gunung Mulu National Park”. UNESCO. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  75. ↑ “Pasir Panjang, Kuching”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  76. ↑ “Damai Beach Resort”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  77. ↑ “Tanjung Batu Beach, Bintulu”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  78. ↑ “Brighton Beach/Tanjung Lobang”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  79. ↑ “Hawaii Beach”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015. 
  80. ↑ “Medicinal plants around us”. The Malaysian Nature Society (The Borneo Post). 24 tháng 8 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 8 năm 2014. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  81. ↑ “Sarawak National Park – Biodiversity Conservation”. Sarawak Forestry Department. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2015. 
  82. ↑ “Rainforest is destroyed for palm oil plantations on Malaysia's island state of Sarawak (Image 1)”. The Daily Telegraph. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2014. 
  83. ↑ “Rainforest is destroyed for palm oil plantations on Malaysia's island state of Sarawak (Image 2)”. The Daily Telegraph. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2014. 
  84. ↑ “Rainforest is destroyed for palm oil plantations on Malaysia's island state of Sarawak (Image 3)”. The Daily Telegraph. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2014. 
  85. ↑ “Sumatran Orangutans' rainforest home faces new threat”. Agence France-Presse. The Borneo Post. 5 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2014. 
  86. ↑ {{{assessors}}} (2008). Nasalis larvatus. 2008 Sách đỏ IUCN. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế 2008. Truy cập ngày 4 January 2009.
  87. ↑ “25 success stories”. International Tropical Timber Organization (ITTO). tr. 44–45. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  88. ↑ “Semenggoh Nature Reserve”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  89. ↑ “Matang Wildlife Centre”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  90. ↑ “Talang-Satang National Park”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  91. ↑ “Birding in Sarawak”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  92. ↑ “Similajau National Park”. Sarawak Toursim Board. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  93. ↑ “Diving in Miri-Sibuti Coral Reefs National Park”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  94. ↑ “Gunung Gading National Park”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  95. ↑ “Bako National Park”. Sarawak Forestry Corporation. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  96. ↑ “Padawan Pitcher Plant & Wild Orchid Centre”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  97. ↑ Rogers, Alan (14 tháng 7 năm 2013). “Wallace and the Sarawak Law”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2016. 
  98. ↑ Forests Ordinance Chapter 126 (PDF) (ấn bản 1958). Kuching, Sarawak: Sarawak Forestry Corporation. 31 tháng 7 năm 1998. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 16 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  99. ↑ Wild Life Protection Ordinance, 1998 – Chapter 26 (PDF). Kuching, Sarawak: Sarawak Forestry Corporation. 1998. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 16 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  100. ↑ “Malaysia:Sarawak Natural Parks and Nature Reserve Ordinance”. GlobinMed. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  101. ↑ Lian, Cheng (31 tháng 3 năm 2013). “Protected wildlife on the menu”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  102. ↑ “History”. Official website of Forest Department Sarawak. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. Mr. J.P. Mead became the first Conservator of Forests, Sarawak Forest Department, in 1919. The objectives of the Department were to manage and conserve the State's forest resources. 
  103. ↑ Barney, Chan. “6. INSTITUTIONAL RESTRUCTURING IN SARAWAK, MALAYSIA”. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  104. ↑ “Sarawak Forestry Corporation – About Us – FAQ”. Sarawak Forestry Corporation. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  105. ↑ “About Sarawak Biodiversity Centre – Profile”. Sarawak Biodiversity Centre. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2015. 
  106. 1 2 3 “About Sarawak – Governance”. Official website of State Planning Unit – Chief Minister's Department of Sarawak. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. 
  107. ↑ “My Constitution: Sabah, Sarawak and special interests”. Malaysian Bar. 2 tháng 2 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. 
  108. ↑ “My Constitution: About Sabah and Sarawak”. Malaysian Bar. 10 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. [liên kết hỏng]
  109. ↑ Article 95D, Constitution of Malaysia. Accessed on 6 August 2008.
  110. ↑ R.S, Milne; K.J, Ratnam (2014). Malaysia: New States in a New Nation. Routledge. tr. 71. ISBN 978-1-135-16061-6. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. ... the major parties in each state fall quite neatly into three categories: native-non-Muslim, native-Muslim, and non-native. 
  111. ↑ “SPECIAL REPORT: The Ming Court Affair (subscription required)”. Malaysiakini. 9 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2014. 
  112. 1 2 Chin, James (1996). “The Sarawak Chinese Voters and Their Support for the Democratic Action Party (DAP)” (PDF). Southeast Asian Studies (Kyoto University Research Information Repository) 34 (2): 387–401. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2014. 
  113. ↑ Tawie, Joseph (9 tháng 1 năm 2013). “SNAP faces more resignations over BN move”. Free Malaysia Today. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2014. 
  114. ↑ Mering, Raynore (23 tháng 5 năm 2014). “Analysis: Party loyalty counts for little in Sarawak”. The Malay Mail. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2014. 
  115. 1 2 3 Faisal, S Hazis (2012). Domination and Contestation: Muslim Bumiputera Politics in Sarawak. Institute of Southeast Asian Studies. tr. 91. ISBN 978-981-4311-58-8. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2015. The strongman-politician postponed the negeri election... (page 91) 
  116. ↑ Cheng, Lian (7 tháng 4 năm 2013). “Why Sarawak is electorally unique”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2016. For this reason, Sarawak held its state and parliamentary elections separately – and has been adhering to the practice since 1979 whereas all the other states still hold the two elections concurrently (see Table). 
  117. ↑ “BN retains Sarawak, Taib sworn in as CM”. Free Malaysia Today. 16 tháng 4 năm 2011. Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2014. 
  118. ↑ Chua, Andy (24 tháng 4 năm 2010). “DAP: Sarawak Pakatan formed to promote two-party system”. The Star (Malaysia) (Star Publications). Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2014. 
  119. ↑ Ling, Sharon (14 tháng 2 năm 2014). “Muhyiddin: Umno need not be in Sarawak”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2014. 
  120. 1 2 “Sarawak population”. The Official Portal of the Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. 
  121. ↑ “Organisation Structure”. Official Website of Ministry of Local Government and Community Development. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2015. 
  122. ↑ Samuel Aubrey (12 tháng 4 năm 2015). “Serian now a division”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 15 tháng 5 năm 2015. 
  123. ↑ “New district status to accelerate growth”. The Borneo Post. Truy cập ngày 18 tháng 4 năm 2016. 
  124. ↑ Nicholas, Taring (29 tháng 8 năm 2003). Imperialism in Southeast Asia. Routledge. tr. 319. ISBN 978-1-134-57081-2. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2015. Charles Brooke set up the Sarawak Rangers in 1862 as a paramilitary force for pacifying 'ulu' Dayaks. 
  125. ↑ “Royal Ranger Regiment (Malaysia)”. discovermilitary.com. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. 
  126. ↑ Charles, de Ledesma; Mark, Lewis; Pauline, Savage (2003). Malaysia, Singapore, and Brunei. Rough Guides. tr. 723. ISBN 978-1-84353-094-7. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2015. In 1888, the three states of Sarawak, Sabah, and Brunei were transformed into protectorates, a status which handed over the responsibility for their foreign policy to the British in exchange for military protection. 
  127. ↑ John Grenville; Bernard Wasserstein (4 tháng 12 năm 2013). The Major International Treaties of the Twentieth Century: A History and Guide with Texts. Taylor & Francis. tr. 608–. ISBN 978-1-135-19255-6. 
  128. ↑ “Ninth schedule – Legislative lists”. Commonwealth Legal Information Institute. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 9 năm 2014. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. 
  129. ↑ Chin Huat, Wong (27 tháng 9 năm 2011). “Can Sarawak have an army?”. Free Malaysia Today. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. 
  130. ↑ R. Haller-Trost (1994). The Brunei-Malaysia Dispute Over Territorial and Maritime Claims in International Law. IBRU. tr. 20–. ISBN 978-1-897643-07-5. 
  131. ↑ Jenifer Laeng (3 tháng 6 năm 2015). “China Coast Guard vessel found at Luconia Shoals”. The Borneo Post. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2015. 
  132. ↑ “Presence of China Coast Guard ship at Luconia Shoals spooks local fishermen”. The Borneo Post. 27 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2015. 
  133. ↑ Ubaidillah Masli (17 tháng 3 năm 2009). “Brunei drops all claims to Limbang”. The Brunei Times. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2013. 
  134. ↑ Ubaidillah Masli (18 tháng 3 năm 2009). “Limbang issue was never discussed: Pehin Dato Lim”. The Brunei Times. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 2 năm 2014. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2013. 
  135. ↑ “Loss of James Shoal could wipe out state's EEZ”. The Borneo Post. 5 tháng 2 năm 2014. Truy cập ngày 17 tháng 5 năm 2014. 
  136. ↑ “Border disputes differ for Indonesia, M'sia”. Daily Express. 16 tháng 10 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2015. 
  137. ↑ OECD Investment Policy Reviews OECD Investment Policy Reviews: Malaysia 2013. Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) Publishing. 30 tháng 10 năm 2013. tr. 234. ISBN 978-92-64-19458-8. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. All the same, there are important variations in the quantity and quality of infrastructure stocks, with infrastructure more developed in peninsular Malaysia than in Sabah and Sarawak. 
  138. ↑ “About Us”. MIDCom. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  139. ↑ “Industrial Estate by Division”. Official Website of the Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  140. ↑ H., Borhanazad; S., Mekhilef; R, Saidur; G., Boroumandijazi (2013). “Potential application of renewable energy for rural electrification in Malaysia” (PDF). Renewable Energy 59: 211. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  141. 1 2 Alexandra, Lorna; Doreen, Ling (9 tháng 10 năm 2015). “Infrastructure crucial to state's goals”. New Sarawak Tribune. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2015. "In 2014, 82% of houses located in Sarawak rural areas have access to water supply in comparison to 59% in 2009." Fadillah also said that the rural electricity coverage had improved over the last few years with 91% of the households in Sarawak having access to electricity in 2014 compared to 67% in 2009. 
  142. ↑ “New technologies play a major role in Sarawak's development plans”. Oxford Business Group. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  143. ↑ Mohd, Hafiz Mahpar (2 tháng 4 năm 2015). “Cahya Mata Sarawak buys 50% of Sacofa for RM186m”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  144. ↑ “About SAINS – Corporate Profile”. Sarawak Information Systems Sdn Bhd. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  145. ↑ “Pos Malaysia wheels brings mobile postal service to Lawas”. Bernama. 15 tháng 2 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  146. ↑ Adib, Povera (29 tháng 10 năm 2015). “Postal services improving in Sabah and S'wak”. New Straits Times. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  147. 1 2 3 4 “Transport and Infrastructure”. Official Website of the Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  148. ↑ Harun, Jau (8 tháng 8 năm 2015). “New department being set up”. New Sarawak Tribune. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  149. 1 2 3 4 5 6 “New land, air and sea transport links will help meet higher demand in Sarawak”. Oxford Business Group. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2015. 
  150. ↑ Then, Stephen (13 tháng 9 năm 2013). “Repair Pan Borneo Highway now, says Bintulu MP following latest fatal accident”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2014. 
  151. ↑ Thiessen, Tamara (2012). Borneo:Sabah, Brunei, Sarawak. Bradt Travel Guides. tr. 98. ISBN 978-1-84162-390-0. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2016. All major roads are dual carriageways; there are no multi-lane expressways. In Malaysia, you drive on the left-hand side of the road and cars are right-hand drive. 
  152. ↑ Yap, Jacky. “46 Things you Didn't Know about Kuching”. Vulcan Post. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2016. 
  153. ↑ “Airlines flying from Malaysia to Kuching”. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. 
  154. ↑ “Hornbill Skyways – Wings to your destination”. Hornbill Skyways. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. 
  155. ↑ Lim, How Pim (18 tháng 8 năm 2014). “Sarawak gets 3 more hospitals”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 8 năm 2014. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  156. 1 2 “Alternative pathways to overcome the lack of specialists in Sarawak”. The Borneo Post. 15 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. Dr Jerip said there were currently 248 specialists distributed among the major hospitals in the state, comprising the Sarawak General Hospital, Sibu Hospital and Miri Hospital, as well as several divisional hospitals. 
  157. 1 2 “Sarawak makes efforts to boost access to health care”. Oxford Business Group. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. Sarawak's 221 public health clinics include only seven rural clinics. Services for the poor are also provided at 1Malaysia clinics, where assistant medical officers provide basic health care, but again, these clinics – of which the state has 18 – have historically been located mainly in urban areas. 
  158. ↑ Nigel, Edgar (4 tháng 12 năm 2013). “Wednesday, 4 December 2013 Sarawak recognises importance of private hospitals such as Borneo Medical Centre”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  159. ↑ “Quality of Life”. The Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  160. ↑ “'Sarawak wants more participation in private healthcare sector'”. The Rakyat Post. 1 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  161. ↑ Johnson, K Saai (28 tháng 10 năm 2010). “'People still dump mental patients at Hospital Sentosa'”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  162. ↑ Chin, Mui Yoon (27 tháng 2 năm 2012). “Access to healthcare a challenge for Sarawak's interior folk”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  163. ↑ Ariff, K.M; Teng, CL (2002). “Rural health care in Malaysia”. Australian Journal of Rural Health 10 (2): 99–103. PMID 12047504. doi:10.1046/j.1440-1584.2002.00456.x. The FDS in Sarawak was launched in 1973 to provide healthcare to communities residing outside the 'extended operational area' limits of the health centre (beyond 12 km). 
  164. ↑ Leng Chee, Heng; Barraclough, Simon (6 tháng 3 năm 2007). Health Care in Malaysia: The Dynamics of Provision, Financing and Access. Routledge. tr. 196. ISBN 978-1-134-11295-1. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. While there were systems of tradiional medicine and a traditional pharmacopoenia amongst the indigenous communities in Sarawak, they have largely fallen into disuse ... 
  165. ↑ Bawin Anggat, Nicholas. “Traditional Medicines of Borneo at Risk” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 30 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. 
  166. ↑ “Chinese traditional medicine”. The Borneo Post. 8 tháng 11 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. 
  167. ↑ Abuduli, Maihebureti; Ezat, Sharifa; Aljunid, Syed (2011). “Role of traditional and complementary medicine in universal coverage” (PDF). Malaysian Journal of Public Health Medicine 11 (2): 1. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2016. There are nine integrated public hospitals which are practicing T&CM in Malaysia. ... Sarawak General Hospital ... These hospitals practice traditional Malay massage, acupuncture, herbal oncology and postnatal massage. 
  168. ↑ Danielle, Sendou (22 tháng 4 năm 2015). “More options needed to address doctor shortage in Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2015. 
  169. ↑ Silcock, T.H (1963). The Political Economy of Independent Malaya:A case-study in development. University of California Press. tr. 46. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2015. 
  170. 1 2 “Education”. Official Website of the Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2015. 
  171. ↑ Edgar, Ong (10 tháng 4 năm 2015). “Can you blame Sarawak and Sabah for feeling left out?”. The Ant Daily. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2015. The eight schools missing from the incomplete list are St. Thomas's School Kuching (1848), St Mary's School Kuching (1848), St Joseph's School Kuching (1882), St Teresa's School Kuching (1885), St Michael's School Sandakan (1886), St Michael's School Penampang (1888), All Saints' School, Likas (1903) and St Patrick's School Tawau (1917). 
  172. 1 2 3 “Sarawak's public and private sectors work together to revamp education”. Oxford Business Group. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2015. 
  173. ↑ “砂拉越华文独中通讯录 (Communication directory of Sarawak Chinese independent schools)” (bằng tiếng Trung Quốc). Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2015.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)
  174. ↑ “55,975 bumiputera pupils in Chinese schools”. Bernama. The Sun. 17 tháng 12 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 6 năm 2016. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2016. 
  175. ↑ “Institut Pendidikan Guru (Teachers' Training Institute)”. Kementerian Pendidikan Malaysia (Malaysian Ministry of Education). Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. IPG Kampus Sarawak, IPG Kampus Tun Abdul Razak, IPG Kampus Batu Lintang (1st page), ... IPG Kampus Rajang (2nd page) 
  176. ↑ “IPG Batu Lintang to be 'garden campus' next year”. The Borneo Post. 16 tháng 8 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. 
  177. ↑ Sharon, Ling (31 tháng 10 năm 2015). “Local teachers for Sarawak schools”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. She said teachers from the peninsula currently make up 21.9% of the teaching workforce in primary and secondary schools in Sarawak with 8,890 in total while Sarawakians comprise 76.3% or 30,956. The rest (747, or 1.8%) are from Sabah and Labuan. 
  178. ↑ “Libraries”. The Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2015. 
  179. ↑ “State statistics: Malays edge past Chinese in Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2016. 
  180. ↑ “Johari: Urban-rural ratio to hit 65:35 within 10 years”. The Star (Malaysia). 17 tháng 1 năm 2014. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. 
  181. ↑ “Vital Statistics Summary for Births and Deaths”. Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2016. 
  182. 1 2 “The Sarawak People”. Sarawak Tourism Federation. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 1 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. 
  183. ↑ “Penans 'stateless' because of fines”. The Star (Malaysia). 26 tháng 9 năm 2005. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2016. 
  184. ↑ Sheith Khidir, Abu Bakar (29 tháng 3 năm 2016). “Stateless Penans demand citizenship papers”. Free Malaysia Today. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2016. 
  185. ↑ “Mobile unit makes NRD applications easy for Penan community”. The Borneo Post. 7 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2016. 
  186. ↑ “Over 150,000 foreign workers in Sarawak hold temporary employment passes”. The Sun Daily. 26 tháng 10 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2015. 
  187. ↑ Sulok, Tawie (11 tháng 4 năm 2015). “Illegal immigrants in Sarawak a 'huge problem', deputy home minister admits”. Malay Mail Online. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2015. 
  188. ↑ Ting, Su Hie; Rose, Louis (tháng 6 năm 2014). “Ethnic Language Use and Ethnic Identity for Sarawak Indigenous Groups in Malaysia” 53 (1). Oceanic Linguistics. tr. 92. doi:10.1353/ol.2014.0002. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2015. (cần đăng ký mua (trợ giúp)). In Malaysia, Bumiputera (literally translated as 'prince of the earth' or 'son of the land') refers to the Malay and other indigenous people. ... The Bumiputera in general enjoy special privileges as part of the affirmative action for advancement of the community, and these include priority in university entry, scholarships, and government jobs, special finance schemes, and political positions. 
  189. ↑ “Indigenous peoples – (a) Land rights of Indigenous Peoples”. Human Rights Commission of Malaysia (SUHAKAM). Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2015. 
  190. ↑ Leong, Joe (4 tháng 8 năm 2014). “Bizarre names like Tigabelas, Helicopter, Kissing in Borneo are real”. The Ant Daily. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. There are several other minor ethnic groups placed under the 'others', such as Indian, Eurasian, Kedayan, Javanese, Bugis and Murut. 
  191. ↑ Winzeler, R.L. (2004). The Architecture of Life and Death in Borneo. University of Hawaii Press. tr. 3. ISBN 978-0-8248-2632-1. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. ... it more popularly refers only to the Bidayuh and the Iban (the Land and Sea Dayaks respectively of the colonial tradition. 
  192. ↑ “Putrajaya approves 'Dayak' for 'Race' category in all official forms”. The Malaysian Insider. 31 tháng 10 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015. 
  193. ↑ “State statistics: Malays edge past Chinese in Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2016. 
  194. ↑ Keat, Gin Ooi (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor, Volume 1. ABC-CLIO. tr. 623–625. ISBN 978-1-57607-770-2. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2015. Ibans are found in all political divisions of Borneo but in largest numbers in Sarawak. ... Christian missionaries have been active among the Ibans for more than a century, and today many Ibans are Christians. 
  195. ↑ “Our People – Iban – The official travel website for Sarawak, Malaysian Borneo”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2015. 
  196. 1 2 “Our people – Chinese”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2015. 
  197. ↑ John, Barwick. “Huang Naishang (1844–1924)”. Biographical Dictionary of Chinese Christianity. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 21 tháng 7 năm 2015. Shortly thereafter, Huang decided to start a new settlement of Chinese in Malaysia in order to escape China's despotism and Fujian's poverty. ... In 1901, Huang traveled with settlers from Fujian to Sibu, where he founded New Fuzhou. 
  198. ↑ Voon, J.C. (2002). “Sarawak Chinese political thinking: 1911–1963”. Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS). Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2015. 
  199. ↑ “Our people – Malay – The official website for Sarawak Malaysian Borneo”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2015. 
  200. ↑ Jeniri, Amir (2015). “Asal usul Melayu Sarawak: menjejaki titik tak pasti (The origins of Sarawak Malays: Investigations of the uncertain points)”. Jurnal Antarabangsa Dunia Melayu (International Journal of the Malay World) (bằng tiếng Malay) (Faculty of Social Sciences, Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS)) 8 (1). Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2015.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)[liên kết hỏng]
  201. ↑ “Journey to Melanau heartland”. The official travel website for Sarawak, Malaysian Borneo. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2015. 
  202. ↑ “Miri Visitors' Guide – Miri's inhabitants”. gomiri.com. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2015. 
  203. ↑ “Our people – Bidayuh”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2015. 
  204. ↑ “Bidayuh longhouse”. Sarawak Cultural Village. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2015. 
  205. 1 2 Erivina. “Our people – Orang Ulu”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2015. 
  206. ↑ “Taburan Penduduk dan Ciri-ciri asas demografi (Population Distribution and Basic demographic characteristics 2010)” (PDF). Department of Statistics, Malaysia. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 22 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2015.  p. 13
  207. ↑ “Explanation sought on real status of S'wak's official religion”. The Borneo Post. 12 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2015. The Sarawak State Constitution is clear—Sarawak has no official religion, but the official website stated otherwise. This matter was pointed out by YB Baru Bian (Ba Kelalan assemblyman and state PKR chairman) in his letter to the state secretary in July this year, and no action was taken. 
  208. ↑ Carlo, Caldarola (1982). Religions and Societies, Asia and the Middle East. Walter de Gruyter. tr. 481. ISBN 978-90-279-3259-4. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2015. 
  209. ↑ “SIB & BEM – A Brief Introduction to Origin of SIB”. SIB Grace. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2013. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2015. 
  210. ↑ “List of Baptist churches in Sarawak”. Malaysia Baptist Convention. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 10 năm 2014. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2015. 
  211. ↑ Carl, Skutsch (7 tháng 11 năm 2013). Encyclopedia of the World's Minorities. Routledge. tr. 781. ISBN 978-1-135-19388-1. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2015. 
  212. ↑ “Malaysia Bahai's – Sarawak”. bahai.org.my. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016. 
  213. ↑ Chieng, Connie (17 tháng 8 năm 2015). “Sarawak is a blessed land of harmony”. New Sarawak Tribune. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016. 
  214. ↑ “Sikh Temple”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016. 
  215. ↑ “Animism is alive and well in South-East Asia: What can we learn?”. Pravda.ru. 24 tháng 3 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016. 
  216. 1 2 3 4 5 6 John, Postill (15 tháng 5 năm 2006). Media and Nation Building: How the Iban became Malaysian. Berghahn Books. tr. 58. ISBN 978-0-85745-687-8. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. because of his strong defence of English as the language of instruction in Sarawak ...,(page 58) 
  217. ↑ “Former Education Minister Calls For Return To Teaching Maths, Science In BM”. Bernama. 12 tháng 11 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. 
  218. ↑ Sulok, Tawie (20 tháng 2 năm 2012). “Usage of English, native languages officially still legal in Sarawak”. The Sun Daily. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. 
  219. ↑ “My Constitution – Sabah and Sarawak”. Malaysian Bar. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. English was the official language of the State Legislative Assemblies and Courts in Sabah and Sarawak on Malaysia Day, 16 September 1963. Any change of the official language to Bahasa Melayu can only become effective when the State Legislative Assembly of Sabah or Sarawak agrees to adopt federal laws that make Bahasa Melayu the official language. [liên kết hỏng]
  220. ↑ Ogilvy, Geryl (18 tháng 11 năm 2015). “Sarawak to recognise English as official language besides Bahasa Malaysia”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2016. 
  221. ↑ “Sarawak, a land of many tongues”. The Borneo Post. 23 tháng 12 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2015. 
  222. 1 2 3 4 5 6 7 “The State of Sarawak”. Malaysia Rating Corporation Berhad. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2015. 
  223. ↑ Chang, Ngee Hui (2009). “High Growth SMEs and Regional Development – The Sarawak Perspective”. State Planning Unit, Sarawak Chief MInister Department. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  224. ↑ “Zoom on historical exchange rate graph (MYR to USD)”. fxtop.com. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 26 tháng 3 năm 2016. 
  225. ↑ Adrian, Lim (28 tháng 2 năm 2014). “Sarawak achieves strong economic growth”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2015. 
  226. ↑ “Selangor leads GDP contribution to national economy”. Malay Mail. 30 tháng 10 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2015. 
  227. ↑ Desmond, Davidson (6 tháng 8 năm 2015). “Adenan pledges to keep fighting for 20% oil royalty”. The Malaysian Insider. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2015. Sarawak Chief Minister Tan Sri Adenan Satem today admitted the oil and gas royalty negotiations – for a hike of 15% from 5% to 20% – with Petronas and Putrajaya have ended in deadlock, but has vowed to fight for it "as long as I'm alive". 
  228. ↑ Rasoul, Sorkhabi (2012). “Borneo's Petroleum Plays” 9 (4). GEO Ex Pro. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2015. A simplified map showing the distribution of major sedimentary basins onshore and offshore Borneo. 
  229. ↑ “An overview of forest products statistics in South and Southeast Asia – National forest products statistics, Malaysia”. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2015. In 2000, of the country's total sawlog production of 23 million m3, Peninsular Malaysia contributed 22 percent, Sabah 16 percent, and Sarawak 62 percent. Sawlog production figures for 1996–2000 are shown in Table 2. 
  230. ↑ Sharon, Kong (1 tháng 9 năm 2013). “Foreign banks in Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  231. ↑ “Sarawak shakers”. The Star (Malaysia). 27 tháng 3 năm 2010. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  232. ↑ Looi, Kah Yee (2004). “Chapter 5 – Income Inequality effects on growth-poverty relationship”. A study the relationship between economic growth and poverty in Malaysia: 1970–2002 (Chapter 5). Universiti Malaya (Master Thesis). tr. 86. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 6 tháng 4 năm 2012. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  233. ↑ Midin, Salad; Yu, Ji (23 tháng 11 năm 2011). “Addressing the poor-rich gap”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. PKR's Batu Lintang assemblyman See Chee How told the house a week ago that, in 2009, Sarawak recorded 0.448 on the index. A decade before that, Sarawak had better results at 0.407. 
  234. 1 2 “Poverty in Sarawak now below 1%”. The Star (Malaysia). 27 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  235. ↑ “Sarawak unemployment at 4.6 pct in 2010”. The Borneo Post. 16 tháng 3 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 10 năm 2014. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  236. 1 2 “Generation Portfolio”. Sarawak Energy. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 11 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  237. 1 2 “Hydroelectric Power Dams in Sarawak”. Sarawak Integrated Water Resources – Management Master Plan. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  238. ↑ Jack, Wong (22 tháng 7 năm 2014). “Bakun at 50% capacity producing 900MW”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  239. ↑ Christopher, Lindom (11 tháng 7 năm 2015). “Making HEPs in Sarawak safe”. New Sarawak Tribune. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. ... Murum HEP had officially started commercial operation on 8 June 2015,"...  
  240. ↑ “Core Business Activities”. Sarawak Energy. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  241. ↑ Wong, Jack (12 tháng 5 năm 2014). “Sarawak Energy needs to raise generating capacity to 7,000 MW”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  242. ↑ CK Tan (12 tháng 5 năm 2016). “Malaysia exports electricity to Indonesia”. Nikkei Asian Review. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2016. Truy cập ngày 15 tháng 5 năm 2016. 
  243. ↑ “Research and Development – Introduction To Renewable Energy”. Sarawak Energy. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2015. 
  244. ↑ “Development Strategy”. Regional Corridor Development Authority. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015. 
  245. ↑ “What is SCORE?”. Regional Corridor Development Authority. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015. 
  246. ↑ “Sarawak Corridor of Renewable Energy – Register your interest”. Sarawak Corridor of Renewable Energy. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 6 năm 2014. Truy cập ngày 26 tháng 7 năm 2015. 
  247. ↑ “SCORE Areas”. Sarawak Corridor of Renewable Energy. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 6 năm 2014. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2015. 
  248. ↑ “Samalaju – SCORE”. Regional Corridor Development Authority. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015. 
  249. ↑ “Tanjung Manis – SCORE”. Regional Corridor Development Authority. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015. 
  250. ↑ “Mukah – SCORE”. Regional Corridor Development Authority. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015. 
  251. ↑ “Fewer tourists visited Sarawak last year, DUN told”. The Borneo Post. Truy cập ngày 16 tháng 6 năm 2016. 
  252. 1 2 “Sarawak's tourism strategy focuses on sustainable development”. Oxford Business Group. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  253. ↑ “Pulling more tourists to Sarawak”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2015. 
  254. ↑ Ava, Lai (29 tháng 7 năm 2015). “Valuable prizes await Hornbill winners”. The Star (Malaysia). Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2015. The awards are co-organised by the Ministry of Tourism Sarawak and Sarawak Tourism Federation to recognise individuals or organisations' contribution to the development of tourism in Sarawak and to create a culture of excellence, creativity, quality services and best practices. 
  255. ↑ “Sarawak fest certain to be a rare treat”. Bangkok Post. 22 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2015. (cần đăng ký mua (trợ giúp)). 
  256. ↑ “Shopping Malls in Kuching”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2015. 
  257. ↑ “Shopping Malls in Miri”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2015. 
  258. ↑ Kathleen, Peddicord (10 tháng 12 năm 2012). “The Most Interesting Retirement Spot You've Never Heard Of”. U.S. News & World Report. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 4 năm 2014. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  259. ↑ Jean, Fogler. “Retirement Abroad: 5 Unexpected Foreign Cities”. Investopedia. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  260. ↑ “Why Malaysia is one of the top 3 countries for retirement”. HSBC Bank Malaysia. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2015. 
  261. ↑ Metom, Lily (31 tháng 1 năm 2013). Emotion Concepts of the Ibans in Sarawak. Patridge Singapore. tr. 22. ISBN 978-1-4828-9731-9. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2016. Nevertheless, all these ancient customs pertaining to headhunting are no longer observed in these modern days. 
  262. ↑ Platzdasch, Bernhard; Saravanamuttu, Johan (6 tháng 8 năm 2014). Religious Diversity in Muslim-majority States in Southeast Asia: Areas of Toleration and Conflict. Institute of Southeast Asian Studies (ISEAS). tr. 383. ISBN 978-981-4519-64-9. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  263. ↑ Kaur, Jeswan (16 tháng 12 năm 2007). “Penan slowly abandoning their nomadic way of life”. The Brunei Times. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  264. ↑ “'Equal treatment for Penan community'”. The Borneo Post. 1 tháng 3 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  265. ↑ Switow, Michael (9 tháng 2 năm 2005). “Interracial marriage blossoms in Malaysia”. The Christian Science Monitor. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2016. 
  266. 1 2 “Explore Sarawak in Half a Day”. Sarawak Cultural Village. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  267. ↑ “Sarawak Cultural Village”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  268. ↑ “Malaysian Borneo's Muzium Sarawak: A Colonial Legacy in Postcolonial Context”. Cultural Survival. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  269. ↑ “Islamic Heritage Museum”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  270. ↑ “Chinese History Museum”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  271. ↑ “Cat Museum, Kuching”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  272. ↑ “Textile Museum Sarawak”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  273. ↑ “Art Museum”. Sarawak Museum Department. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  274. ↑ “Lau King Howe Medical Museum”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  275. ↑ “Baram Regional Museum”. Sarawak Museum Department. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  276. ↑ “Fort Margherita”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  277. ↑ “Fort Emma, Rajang, Kanowit”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  278. ↑ “Fort Sylvia, Kapit”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  279. ↑ Irene, C. (1 tháng 2 năm 2015). “Fort Alice given a new lease on life”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  280. ↑ “Aiman Batang Ai Resort & Retreat”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  281. ↑ “Bawang Assan Iban Longhouses”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  282. ↑ “Annah Rais Bidayuh Longhouse”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  283. ↑ “Annah Rais Bidayuh longhouses”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  284. ↑ “Bario”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  285. ↑ “Bakelalan”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  286. ↑ “Lamin Dana”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  287. ↑ “Main Bazaar and Carpenter Street”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  288. ↑ “India Street, Kuching”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  289. ↑ “Kuching's India Street withstands the test of time”. The Borneo Post. 21 tháng 2 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2015. 
  290. ↑ “About Us – Introduction”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  291. ↑ “Sarakraf Pavilion”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  292. ↑ “Beads”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  293. ↑ “Iban Pua Kumbu exhibit in London”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  294. ↑ “Sarawak ethnic headgears”. Sarawak Cultural Village. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  295. ↑ “Sarawak Pottery (Kuching)”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  296. ↑ “Sarawak Artists Society (SAS) – established since 1985”. Sarawak Artists Society. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  297. ↑ “Sarawak Artists Society”. Sarawak Artists Society. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  298. ↑ Hassan, R.H; Durin, Anna. “Development of Paintings in Sarawak; 1946–1963 (Colonial and post colonial era) – 2nd last page”. Universiti Malaysia Sarawak. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2015. 
  299. ↑ Ringgit, Danielle Sendou (26 tháng 8 năm 2015). “From dreams into the mainstream”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015. Perhaps the first time the sape took the world stage was when two Kenyah Lepo Tau sape players – Iran Lahang and Jalong Tanyit from Long Mengkaba – performed and demonstrated the art of sape-playing in Tokyo, Japan during Asian Traditional Performing Arts (ATPA) week in 1976. Aside from that, the late Tusau Padan performed for Queen Elizabeth during her official visit to Sarawak in 1972, ... 
  300. ↑ “Alat-alat muzik tradisional (Traditional musical instruments” (bằng tiếng Malay). Yayasan Budaya Melayu Sarawak (Sarawak Malays' Culture Foundation). Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)
  301. ↑ “Jamming in the rainforest”. New Straits Times. 8 tháng 7 năm 2002. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015. (cần đăng ký mua (trợ giúp)). Musicians from the heartland of Borneo travel downriver for the event, bringing their dugout sape guitars, bamboo zithers, treasured ancient brass gong sets and songs from the rainforest. Some play gourd organs with a battery of bamboo pipes, others tootle the flute – and in Borneo that means the jaw's harp, mouth flute, nose flute or a massed bamboo band of 30 or 40 piccolos, trebles, tenors and bassoons, all capable of astonishing sounds. 
  302. 1 2 Pandian, A; Ching Ling, L; Ai Lin, T (16 tháng 10 năm 2014). “Chapter VII – Developing Literacy and Knowledge, Preservation skills among Remote Rural Children”. New Literacies: Reconstructing Language and Education. Cambridge Scholars Publishing. tr. 95–97. ISBN 978-1-4438-6956-0. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2016. 
  303. ↑ “Tarian Ngajat Identiti Istimewa Masyarakat Iban (Ngajat dances a special identity for the Ibans)”. Jabatan Penerangan Malaysia (Malaysian Ministry of Information). Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015. 
  304. ↑ Nie, C.L.K; Durin, A. “Renong, An Iban Vocal Repertory (Conference paper)”. Universiti Malaysia Sarawak. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015. 
  305. ↑ MacDonald, M.R. (16 tháng 12 năm 2013). “The tradition of storytelling in Malaysia”. Traditional Storytelling Today: An International Sourcebook. Routledge. tr. 208. ISBN 978-1-135-91721-0. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2016. The Kayan and the Kenyah, who dwell in the upper region of Sarawak, have a vibrant epic-telling tradition that is elaborate and specialised. 
  306. ↑ Law, Daryll (14 tháng 10 năm 2013). “Preserve traditional culture for prosperity, Iban's urged”. New Sarawak Tribune. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2015. 
  307. ↑ “Sarawak Gazette now available online”. The Borneo Post. 31 tháng 7 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  308. ↑ Walker, J.H (13 tháng 4 năm 2005). “Hikayat Panglima Nikosa and the Sarawak Gazette: Transforming Texts in Nineteenth Century Sarawak”. Modern Asian Studies 39 (2): 427. doi:10.1017/S0026749X04001507. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2016. 
  309. ↑ Syed Omar, S.O (1 tháng 12 năm 2001). “Novel Malaysia – Catatan sejarah awal (Malaysian novel – Early historical records)” (bằng tiếng Malay). Utusan Malaysia. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2016.  Bảo trì CS1: Ngôn ngữ không rõ (link)
  310. ↑ Pik Shy, F (tháng 12 năm 2013). “Malaysian Chinese Literary Works in a Multicultural Environment” (PDF) 3 (2). Universiti Malaya. tr. 11. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 2 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2016. 
  311. ↑ “Best Sarawak Laksa in Kuching”. The Malaysian Insider. 29 tháng 4 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  312. ↑ “Kolo mee, a Sarawak favourite, any time of day”. The Malaysian Insider. 14 tháng 9 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  313. ↑ “'Ayam pansuh' — A Sarawak exotic delicacy loved by many (VIDEO)”. The Malay Mail. 28 tháng 6 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  314. ↑ “Sarawak Top 10 Iconic Food”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  315. ↑ “Singer Deja Moss' real passion is Sarawak layered cakes”. The Star (Malaysia). 24 tháng 3 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  316. ↑ Langgat, J; Mohd Zahari, M.S.; Yasin, M.S.; Mansur, N.A (2011). “The Alteration Of Sarawak Ethnic Natives' Food: It'S [sic] Impact To Sarawak State Tourism”. 2nd International Conference on Business and Economic Research (2nd ICBER 2011) Proceeding: 685, 694. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  317. ↑ Wong, Jonathan (8 tháng 9 năm 2013). “Monetising Sarawak's cultural food”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. With Sarawak being a tourist destination, this opened up opportunities for small businesses to monetise the cultural aspect of the Dayaks for not only foreigners but locals as well. 
  318. ↑ “Eyes on Sarawak's franchises”. The Borneo Post. 21 tháng 7 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2016. 
  319. ↑ “International cuisine in Kuching”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2016. 
  320. ↑ “Tycoon's four dailies poised to undergo revamp”. Malaysiakini. 17 tháng 1 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  321. ↑ “See Hua Group saga: Court rules in favour of KTS”. The Borneo Post. 8 tháng 5 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2015. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2015. 
  322. ↑ “Tribune suspended”. The Star (Malaysia). 10 tháng 2 năm 2006. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  323. ↑ “New lease of life for Sarawak Tribune”. The Malaysian Insider. 19 tháng 5 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 5 năm 2010. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  324. ↑ Kaldor, Mary (18 tháng 4 năm 2012). Global Civil Society 2012: Ten Years of Critical Reflection. Palgrave Macmillan. tr. 82. ISBN 978-0-230-36943-6. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  325. ↑ “Sarawak FM – Radio Malaysia Sarawak”. Sarawak FM. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  326. ↑ “Nang Atap – CATS FM Radio station”. cats FM. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2016. 
  327. ↑ “Tea FM – Sarawak Chinese and English Radio station”. TEA FM. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2016. 
  328. ↑ “Public Holidays 2015”. The Sarawak Government. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2016. 
  329. ↑ “TYT, CM attend state's 52nd anniversary of independence”. The Borneo Post. 23 tháng 7 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2016. 
  330. ↑ Hunter, M. “Sarawak's "Independence Day"”. New Mandala (Australian National University). Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2016. 
  331. ↑ “Pomp celebrations for Sarawak Governor's birthday”. The Star (Malaysia). 12 tháng 9 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  332. ↑ “CM and wife to have Hari Raya open house at BCCK”. 15 July 2015. 15 tháng 7 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2016. 
  333. ↑ Aubrey, S (9 tháng 6 năm 2015). “1,000 throng Manyin's Gawai Dayak open house”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  334. ↑ “KTS holds Chinese New Year Open House in Bintulu”. The Borneo Post. 9 tháng 3 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  335. ↑ “Public Holiday in Sarawak in conjunctions with the Gawai Dayak Celebration”. Co-operative College in Malaysia. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  336. ↑ Way, W (2 tháng 11 năm 2013). “Deepavali is not dull in Sarawak”. Free Malaysia Today. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 10 năm 2014. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  337. ↑ “Lessons from Sarawak”. Aliran. 26 tháng 7 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. The note that follows is a glimpse of the ethno-religious relations in Sibu town. The scenes in Sibu are common to other urban centres of Sarawak, but unique within the context of the national scene. ... Besides Christianity, other religions like Taoism, Buddhism and Islam also organise their respective processions during their big festivals. 
  338. ↑ Thomas, V (21 tháng 3 năm 2013). “Declare Good Friday a public holiday”. Free Malaysia Today. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  339. ↑ “Kuching Festival 2014”. Sarawak Tourism Board. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  340. ↑ “20,000 people rock Miri City Day's 10th anniversary concert”. The Borneo Post. 18 tháng 5 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  341. ↑ “57 exciting Miri May Fest events”. New Sarawak Tribune. 6 tháng 4 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2016. 
  342. ↑ “Commonwealth Games Federation – Countries – Sarawak”. Commonwealth Games Federation. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  343. ↑ “Japan top the list with 73 'golds'”. The Straits Times. 5 tháng 9 năm 1962. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  344. ↑ “Jakarta 1962”. Olympic Council of Asia. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  345. ↑ “Sarawak State Sports Council”. Sarawak State Sports Council. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  346. ↑ “S'wak to host Sukma in 2016 — Khairy”. The Borneo Post. 4 tháng 9 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  347. ↑ Pail, Salena (22 tháng 10 năm 2015). “CM revs up momentum for 2016 S'wak Sukma”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  348. ↑ Tieng Hee, Ting (12 tháng 4 năm 2015). “Five Sarawak swimmers for SEA Games”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  349. ↑ Bong, Karen (14 tháng 12 năm 2014). “Major boost for paralympic athletes”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  350. ↑ Veno, Jeremy (22 tháng 7 năm 2015). “Special Olympians off to Los Angeles”. The Borneo Post. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  351. ↑ “Mengenai PSNS (Regarding PSNS [Sarawak Stadium Corporation])”. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  352. ↑ “History”. Football Association of Sarawak. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 
  353. ↑ “Honours”. Football Association of Sarawak. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. 

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Sarawak http://asiapacific.anu.edu.au/newmandala/2013/07/2... http://artsonline.monash.edu.au/mai/files/2012/07/... http://www.navy.gov.au/hmas-kapunda http://www.abc.net.au/science/slab/niahcave/histor... http://www.bt.com.bn/golden_legacy/2008/12/28/sult... http://www.bt.com.bn/home_news/2009/03/17/brunei_d... http://www.bt.com.bn/home_news/2009/03/18/limbang_... http://www.bt.com.bn/life/2007/12/16/penan_slowly_... http://archaeology.about.com/od/nterms/qt/niah_cav... http://aliran.com/aliran-monthly/2013/201310/lesso...